हिन्दी में विलोम’ शब्द का अर्थ है-उल्टा या विपरीत होता है अत: किसी शब्द का उल्टा अर्थ व्यक्त करने वाला शब्द
विलोमार्थक शब्द कहलाता है। विलोम शब्द का अंग्रेज़ी पर्याय ‘Antonyms’ होता है। हम विलोम शब्द के बारे में चर्चा
करेंगे जो प्रतियोगी परीक्षाओं के लिए उपयोगी होगा। जय हिन्द दोस्तों ये सभी विलोम शब्द एसएससी जीडी के परीक्षा
में बार बार पूछे गये है और आने वाले परीक्षा के लिए बहुत ही महत्वपूर्ण है आप को बता दू कि इसमें वे ही प्रश्न जो बार
बार पूछे जाते है ।
Vilom Shabd in Hindi for SSC GD

शब्द Vilom Shabd in Hindi for SSC GD | विलोम |
कृपण | दानी |
ज्येष्ठ | कनिष्ठ |
कृश | ह्रष्ट-पुष्ट |
उदय | अस्त |
उद्धत | विनीत |
प्रसारण | आकुचन |
कर्कश | मधुर |
सहोदर | अन्योदर |
प्रवृत्ति | निवृत्ति |
उन्मूलन | रोपण |
अनिवार्य | ऐच्छिक |
ऋजु | वक्र |
अर्वाचीन | प्राचीन |
संकीर्ण | विस्तीर्ण |
अर्जन | व्ययन |
प्रत्यक्ष | परोक्ष |
मसृण | रूक्ष |
मूक | वाचाल |
ग्रस्त | मुक्त |
भूत | भविष्य |
पाश्चात्य | पौर्वात्य/पौरस्त्य |
अनुग्रह | विग्रह |
वैतनिक | अवैतनिक |
घात | प्रतिघात |
सकर्मक | अकर्मक |
नैसर्गिक | कृत्रिम |
अभिज्ञ | अनभिज्ञ |
निषिद्ध | विहित |
तिरस्कार | सत्कार |
तामसिक | सात्विक |
आकर्षण | विकर्षण |
तेजस्वी | निस्तेज |
क्षणिक | शाश्वत |
ध्वंस | सृजन |
कीर्ति | अपकीर्ति |
नूतन | पुरातन |
ह्रास्य | दीर्घ |
उन्मुख | विमुख |
सुलभ | दूर्लभ |
खंडन | मंडन |
संकल्प | विकल्प |
शुष्क | आर्द्र |
जाग्रत | सुषुप्त |
भ्रान्त | निर्भ्रान्त |
आत्मा | अनात्मा |
स्मरण | विस्मरण/अस्मरण |
विधवा | सधवा |
सुशील | दुश्शील |
पण्डित | मूर्ख |
अल्पज्ञ | बहुज्ञ |
आलोक | तिमिर |
उदयाचल | अस्ताचल |
सत्याग्रह | दुराग्रह |
आरोह | अवरोह |
उर्वर | ऊसर |
कल्पित | यथार्थ |
अनुराग | विराग |
निरामिष |
आमिष/समिष |
चेतन |
अचेतन, जड़ |
तृष्णा | वितृष्णा |
उत्थान | पतन |
आकाश | पाताल |
पुरस्कार | दंड |
स्वार्थ | परमार्थ |
श्रोता | वक्ता |
जंगम | स्थावर |
असीम | ससीम |
क्षणिक | शाश्वत |
सहयोगी | प्रतियोगी |
वादी | प्रतिवादी |
विशेष | साधारण |
संयोग | वियोग |
अनुरक्ति | विरक्ति |
आकलन | विकलन |
सृष्टि | प्रलय |
यश | अपयश |
इति | अथ |
सरल | कठिन |
तमस | सात्विक |
भोगी | योगी |
छली | निश्छल |
उत्तम | अनुत्तम |
विवेकी | अविवेकी |
महान | तुच्छ |
न्यून | अधिक |
श्याम | श्वेत |
प्रस्थान | आगमन |
इहलोक | परलोक |
कठोर | कोमल |
सामान्य | विशिष्ट |
निन्दा | स्तुति |
परतंत्र | स्वतंत्र |
आस्तिक | नास्तिक |
परुष | अपरुष/कोमल |
अतिवृष्टि | अनावृष्टि |
अंतरंग | बहिरंग |
संश्लेषण | विश्लेषण |
अधोमुख | उर्ध्वमुख |
मौन | वाचाल |
शुक्ल | कृष्ण |
लजीला | वेशर्म |
कृत्रिम | प्राकृतिक |
जीवन
अवश्य देखे →भारतीय संविधान का इतिहास Click to |
मरण |
निरामिष | समिष |
अधुनातन | पुरातन |
श्रव्य | वाच्य |
कृतघ्न | कृतज्ञ |
वरदान | अभिशाप |
सुबोध | दुर्बोध |
राजा |
रंग |
ज्योति |
तम/तिमिर |
उद्धत | सौम्य |
धनवान | अकिंचन |
मुख्य | गौण |
औदार्य | अनौदार्य |
ग्राम्य | नगर, सोम्य |
सुमति | कुमति |
उदार | अनुदार |
मानव | दानव |
सृष्टि | प्रलय |
ऋणात्मक | धनात्मक |
हेय | ग्राह्र |
भूषण | दूषण |
थोक | परचून |
आम | खास |
साक्षर | निरक्षर |
गम्भीर | मुखर |
सुधा | हलाहल |
अक्खड़ | भद्र |
सामूहिक | एकांकी |
यथार्थ | कल्पना |
स्वतन्त्रतापूर्वक | दासतापूर्वक |
स्मरण | विस्मरण |
विकास | ह्रास |
समास | व्यास |
मौलिक | अनूदित |
जंगम | स्थवर |
आशा | निराशा |
रूक्ष | स्निग्ध |
विख्यात | कुख्यात |
मित्रता | शत्रुता |
भौतिकवादी | अध्यात्मवादी |
ताण्डव | लास्य |
यौवन | जरा |
खेचर | भूचर |
अनुलोम | विलोम |
ग्रस्त | मुक्त |
अवर | प्रवर |
उत्कर्ष | अपकर्ष |
बर्बर | सभ्य |
भूगोल | खगोल |
जोड़ | घटाव |
व्यष्टि | समष्टि |
पोषक | शोषक |
अनुरूप | प्रतिरूप |
ईप्सित | अनिप्सित |
गौरव | लाघव |
बहिरंग | अंतरंग |
विषाद् |
हर्ष |
उपजाऊ |
ऊसर |
उन्मीलन | निमीलन |
अन्तर्मुखी | बहिर्मुखी |
अतिवृष्टि | अनावृष्टि |
साहचर्य | अलगाव |
सृष्टि | प्रलय |
क्रूर | सदय |
कलंकित | निष्कलंक |
कड़वा | मीठा |
कारण | अकारण |
क्रोध | क्षमा |
कुख्यात | विख्यात |
कृत्रिम | अकृत्रि, प्राकृतिक |
कृपा | कोप |
कृश | पुष्ट |
क्रिया | प्रतिक्रिया |
कुपथ | सुपथ |
कदाचार | सदाचार |
क्रांति | शंति |
धीर | अधीर |
धर्म | अधर्म/पाप |
धनवान् | अकिंचन |
नत | अन्नत |
निश्चय | अनिश्चय |
नख | शिख |
नकद | उधार |
नाम | अनाम |
निडर
इन्हें भी जाने → कम्प्यूटर टेस्ट सीरिज click here |
कायर |
निराकर | साकार |
निष्पाप | सापेक्ष |
निर्भीक | डरपोक, भयभीत |
नीरस | सरस |
निर्दय | सदय, दयालु |
नित्य | अनित्य |
नूतन | पुरातन |
परितोष | दण्ड |
परस्त | विजय |
बंधन | मुक्ति |
प्रदीप्त | अप्रभ |
पुष्ट | क्षीण |
पात्र | अपात्र |
बहिष्कार | स्वीकार |
साहस | भय |
साधु | असाधु |
सम | विषम |
स्पृश्य | अस्पृश्य |
सरल | कठिन |
सुगंध | दुर्गंध |
सौभाय् | दुर्भाग्य |
सृजन | विनाश |
विशाल | लघु |
वीर | कायर |
विरक्त | आसक्त |
विभव | पराभव |
वृष्टि | अनावृष्टि |
ज्ञात | अज्ञात |
ज्ञान | अज्ञान |
सरस |
नीरस |
सक्षम |
अक्षम |
संयुक्त | वियुक्त |
संग | निस्संग |
सक्षिप्त | विस्तृत |
संदेह | निसंदेह |
संध्या | प्रातः |
हानिप्रद | लाभप्रद |
क्षणिक | शाश्वत् |
क्या आप भारतीय संविधान टेस्ट सीरिज देना चाहते है Click here
हिन्दी स्टेशल क्वीज यहां से दीजिए – क्लिक करें